Τι είναι η Αμνιοπαρακέντηση και γιατί γίνεται;

Η Αμνιοπαρακέντηση είναι η (υπό υπερηχογραφικό έλεγχο) διακοιλιακή παρακέντηση της αμνιακής κοιλότητας με λεπτή βελόνα και η αναρρόφηση αμνιακού υγρού. Το αμνιακό υγρό παρέχει το κατάλληλο υλικό (εμβρυϊκά κύτταρα) για τις εξετάσεις του εμβρύου. Αν και σήμερα, η αμνιοπαρακέντηση καταλήγει σε μικρό ποσοστό αποβολών, δεν παύει να είναι μια «επεμβατική» μέθοδος και πρέπει να γίνεται εκεί που «πραγματικά» χρειάζεται.

Ωστόσο για γενετικό έλεγχο σε πιο προχωρημένες ηλικίες μπορεί να γίνει σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως όταν ανιχνεύονται εμβρυϊκές ανωμαλίες στο υπερηχογράφημα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι πληροφορίες της Αμνιοπαρακέντησης είναι χρήσιμες στη συμβουλευτική και την προετοιμασία των γονιών όπως και στον σχεδιασμό του καλύτερου χρόνου και του τρόπου του τοκετού. Πρέπει όμως να πούμε ότι παλιότερα στις μέλλουσες μητέρες μετά τα σαράντα «συνηθιζόταν» η αμνιοπαρακέντηση. Σήμερα αυτή η συνήθεια τείνει να εκλείψει, καθώς η ηλικία της μητέρας είναι μεν σημαντικός παράγοντας αλλά όχι καθοριστικός για τη γέννηση ενός παιδιού.

Η μέθοδος βασικά μπορεί να αποκαλύψει διάφορες χρωμοσωμικές ανωμαλίες, όπως το σύνδρομο Down, το σύνδρομο Turner κ.α. που ίσως ανιχνεύτηκαν αρχικά στην Αυχενική Διαφάνεια.

Η Αμνιοπαρακέντηση μπορεί επίσης να καθορίσει το φύλο του εμβρύου και έτσι μπορεί να είναι χρήσιμη στην αντιμετώπιση διαφόρων, φυλετικά συνδεδεμένων νοσημάτων, όπως η αιμορροφιλία. Όπως και να ανιχνεύσει την πατρότητα, ή να αποκλείσει κληρονομικές νόσους, όπως κυστική ίνωση και μεσογειακή αναιμία.

Σε περίπτωση πολυυδράμνιου μάλιστα, (αυξημένου δηλαδή αμνιακού υγρού στη μήτρα της εγκύου) η αμνιοπαρακέντηση γίνεται θεραπευτικά, προκειμένου να ανακουφιστεί η μητέρα από την πίεση που νιώθει στον τράχηλο.

Πότε γίνεται η Αμνιοπαρακέντηση;

Η επέμβαση γίνεται μεταξύ της 15ης και 17ης εβδομάδας της κύησης, τη στιγμή δηλαδή που το αμνιακό υγρό παρέχει το κατάλληλο υλικό για εξετάσεις του εμβρύου. Η Αμνιοπαρακέντηση στην πράξη γίνεται και σε μεγαλύτερες ηλικίες κύησης (έως και τις 20 εβδομάδες ή ακόμα μεταγενέστερα)!

Πώς γίνεται η Αμνιοπαρακέντηση;

  • Εντοπίζεται με υπερηχογράφημα το καλύτερο ελεύθερο σημείο σε σχέση με το έμβρυο και τον πλακούντα, όπου θα μπει η βελόνα ν’ αντλήσει το αμνιακό υγρό
  • Απολυμαίνεται το σημείο και υπό υπερηχογραφικό πάντα έλεγχο μπαίνει η απολυμασμένη βελόνα στον αμνιακό σάκο. Σε περίπτωση και δεύτερου εμβρύου, η διαδικασία μπορεί να επαναληφθεί
  • Προσαρμόζεται σύριγγα στη βελόνα και αντλούνται 20 ml αμνιακού υγρού, το δείγμα του οποίου αποστέλλεται για ανάλυση 
  • Η εξέταση διαρκεί μόλις ένα λεπτό και μετά τη λήξη της γίνεται έλεγχος φυσιολογικής καρδιακής λειτουργίας.

Προετοιμασία πριν την Αμνιοπαρακέντηση

Αναφορά τυχόν αντιπηκτικής αγωγής που ακολουθεί η έγκυος πριν την εξέταση. Και σε περίπτωση ηπατίτιδας Β ή C ή αν η έγκυος είναι φορέας AIDS απαιτούνται ειδικά μέτρα προφύλαξης του εμβρύου.

«Ρίσκα» της Αμνιοπαρακέντησης

  • Ο σοβαρότερος κίνδυνος είναι το ενδεχόμενο της αποβολής, μικρός γύρω στο (0,2-0,3%) αλλά υπαρκτός. 
  • Ο πιθανός τραυματισμός του εμβρύου είναι ένα ακόμα κίνδυνος, όπως είναι και η λοίμωξη, αν η μητέρα πάσχει είτε από ηπατίτιδα είτε από AIDS
  • Η μόλυνση της μήτρας που κι αυτή μπορεί να οδηγήσει σε αποβολή, όπως και η απώλεια αμνιακού υγρού από τον κόλπο.

Γενικότερα χρειάζεται μεγάλη αντισηψία και αντιβίωση μετά την επέμβαση και χρειάζεται ξεκούραση.

Αποτελέσματα και συμπεράσματα Αμνιοπαρακέντησης

Οι απαντήσεις του χρωμοσωμικού ελέγχου βγαίνουν σε λίγες μέρες, κάποια πρώτα όμως αξιόπιστα αποτελέσματα υπάρχουν από τις πρώτες κιόλας ώρες. Για γενετικά σύνδρομα ή σπάνια χρωμοσωμικά προβλήματα τα αποτελέσματα μπορεί να καθυστερήσουν έως και 2 βδομάδες. Σε κάθε περίπτωση, η μελέτη των εμβρυϊκών κυττάρων του αμνιακού υγρού για έλεγχο χρωμοσωμικών ανωμαλιών καταλήγουν σήμερα σε αξιόπιστη διάγνωση σχεδόν στο 100% των περιπτώσεων.

Αν τα αποτελέσματα δεν είναι αυτά που θα θέλαμε;

Γενικά η αμνιοπαρακέντηση είτε φτάνει κανείς εκεί μετά από κάποιο υπερηχογραφικό εύρημα, είτε από την εξέταση της αυχενικής διαφάνειας είτε από υπερβολικό άγχος και φυσιολογική επιθυμία γέννησης ενός γερού παιδιού δεν είναι το καλό σενάριο. Και δεν αναφερόμαστε μόνο στις τυχόν επιπλοκές για τη μητέρα και το έμβρυο, εξού και η αναγκαιότητα του μη παρεμβατικού ελέγχου που κερδίζει έδαφος τελευταία. Μιλάμε κυρίως, για το άγχος, αυτή την ανησυχία που και τίποτε να μην υπάρχει «σκιάζει» την πιο ωραία περίοδο στη ζωή ενός ζευγαριού, βάζοντας ένα: Κι εάν; Και δεν είναι η καλύτερη εποχή με τόσες αυξημένες ορμόνες και προσδοκίες για τον ερχομό μιας νέας ζωής, να μας «τρώνε» τα ερωτηματικά. Επειδή όμως όλα μες στη ζωή είναι, εξαρτάται κι από το πρόβλημα (αν όντως υπάρχει). Αν είναι παθολογικό για παράδειγμα, με τη συνδρομή ειδικών επιστημόνων (π.χ. παιδο-καρδιολόγου) το πιθανότερο είναι να υπάρχει και διαθέσιμη θεραπεία ή αντιμετώπιση. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, ή αν αποφασίσετε τερματισμό της κύησης, θα είμαστε δίπλα σας να σας στηρίξουμε και να σας παροτρύνουμε με επιμονή και αγάπη να μην παραιτηθείτε, Να ξαναπροσπαθήσετε!