Μία στις πέντε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας έχει πολυκυστικές ωοθήκες. Δέκα ή περισσότερα μικρά ωοθυλάκια δηλαδή, μεγέθους 2-8 χιλιοστών που γίνονται ορατές στο διακολπικό υπερηχογράφημα σαν μια «σειρά μαργαριταριών». Ωστόσο δεν θα εμφανίσουν όλες οι γυναίκες Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ).

Τότε τι συζητάμε, θα αναρωτηθείτε και με το δίκιο σας. Να το θέσουμε διαφορετικά, το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών καταπονεί τόσο τη γυναίκα και σε τόσα πολλά μέτωπα (παχυσαρκία και αντικειμενική δυσκολία απώλειας βάρους, αυξημένη τριχοφυΐα, ακμή, αλωπεκία, διαταραχές περιόδου, απουσία μηνιαίας ωορρηξίας, υπογονιμότητα και κατάθλιψη) που καλό είναι να είναι πληροφορημένη και με την πρώτη ένδειξη να συμβουλευτεί τον γιατρό της.

Τι είναι το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών;

Το Σύνδρομο Πολυκιστικών Ωοθηκών είναι η πιο συχνή αιτία υπερανδρογονικής χρόνιας ανωορηξίας. Εμφανίζεται συνήθως με διαταραχές του κύκλου, υπό μορφή ολιγο-αμηνόρροιας ή αιμορραγίας της μήτρας. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Κάθε μήνα στην ωοθήκη της γυναίκας αναπτύσσεται ένα ωοθυλάκιο που περιέχει ένα ωάριο, το οποίο με την ωορρηξία απελευθερώνεται από την ωοθήκη, κι αν τυχόν υπάρξει επαφή και γονιμοποιηθεί από σπέρμα, αναπτύσσεται ένα έμβρυο. Αν αντ’ αυτού, έχουμε πολλά μικρά ωοθυλάκια, δέκα ή περισσότερα «σαν μια σειρά μαργαριταριών» όπως συμβαίνει στο Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών κανένα απ’ αυτά τα ωοθυλάκια δεν μπορεί να φτάσει σε μέγεθος που θα προκαλέσει ωορρηξία. Η έλλειψη ωορρηξίας προκαλεί πάχυνση του ενδομητρίου που όταν «πέφτει» έχουμε βαριά και παρατεταμένη αιμορραγία.

Κατανοώντας την αιτιολογία του Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών

Πιθανολογείται ότι η υπερέκκριση ινσουλίνης που ευθύνεται για την υπερβολική έκκριση ανδρογόνων από την ωοθήκη, συνδέεται με κάποιας μορφής κληρονομική προδιάθεση.

Συπτώματα Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών;

  • Ολιγο-αμηνόρροια στο 30% των ασθενών με ΣΠΩ, η οποία με τη σειρά της συνδέεται με χρόνια ανωορηξία.
  • Υπερανδρογονισμός: έντονη τριχοφυΐα στους κροτάφους, πάνω από το στόμα, στο στήθος γύρω από τις θηλές ή στην κοιλιά, στα μπράτσα και στο εσωτερικό των μηρών, αλλά και αλωπεκία, απώλεια μαλλιών του τριχωτού της κεφαλής, και ακμή.  
  • Υπονιμότητα
  • Παχυσαρκία. Το 40% των γυναικών με ΣΠΩ είναι κλινικώς παχύσαρκες.
  • Καθ’ έξιν αποβολές. Στο 50-60% των περιπτώσεων παρατηρούνται πάνω από 3 πρόωρες αποβολές.

Τρόποι διάγνωσης του Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών

  • Διακολπικό υπερηχοράφημα όπου επιβεβαιώνεται η αρχική υποψία του γιατρού και παρακολουθείται η τυχόν αύξηση του όγκου των κυστών.
  • Αιματολογικές εξετάσεις για τον εντοπισμό αυξημένων ανδρογόνων (τεστοστερόνη, ανδροστενδιόνη) και αυξημένων επίπεδων ινσουλίνης.

Θεραπεία του Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών

  • Απώλεια βάρους. Η μείωση σωματικού βάρους έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει σε μεγάλο βαθμό τα συμπτώματα.
  • Εμμηνορρησιακές διαταραχές. Αντιμετωπίζονται με κυκλική χορήγηση προγεστερόνων ή κάποιο συνδυασμό αντισυλληπτικών για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
  • Υπερτρίχωση/ακμή: Αντι-ανδρογόνα και αναστολέας της 5α-αναγωγάσης για ελάττωση της δραστηριότητας στο επίπεδο θηλακίου της τρίχας. Αισθητικές θεραπείες όπως χρήση κεριού, μέικ απ συστήνονται επίσης.
  • Υπογονιμότητα. Ωορρηξία μπορεί να επιτευχθεί με χορήγηση αντι-οιστρογόνων (κλομιφαίνης) ή γοναδοτροπινών, αλλά πρέπει πάντα να γίνεται από εξειδικευμένους γυναικολόγους και υπό στενή παρακολούθηση για να αποφευχθούν πολλαπλές κυήσεις και πρόκληση Συνδρόμου Υπερδιέγερσης των ωοθηκών.
  • Υπερινσουλιναιμία. Μείωση των αυξημένων επιπέδων ινσουλίνης.

Μακροπρόθεσμες συνέπειες του Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών

  • Ασθενείς με υπερινσουλιναιμία διατρέχουν κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου ΙΙ. Ή διαβήτη κύησης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
  • Τα αυξημένα ανδρογόνα ενέχονται για κίνδυνο ανάπτυξης αρτηριακών παθήσεων.
  • Ασθενείς με χρόνια ανωορρηξία διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για υπερπλασία και καρκίνωμα του ενδομητρίου.
  • Γυναίκες υπέρβαρες με υπερινσουλιναιμία έχουν αυξημένο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου.

Είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε

Ελάτε να συζητήσουμε. Εμείς οι γυναικολόγοι-μαιευτήρες έχουμε εμπειρία από εκατοντάδες τέτοια περιστατικά όλα αυτά τα χρόνια. Επιτρέψτε μας να σας ενημερώσουμε για το ποια είναι ακριβώς είναι η κατάστασή σας, να αποφασίσουμε προσεκτικά πώς θα την αντιμετωπίσουμε, και να ορίσουμε ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα άσκησης και διατροφής παράλληλα με τη φαρμακευτική αγωγή που θα σας επιτρέψει να γίνετε μητέρες (εφόσον το επιθυμείτε) ή θα μειώσει τυχόν συνέπειες και κινδύνους του ΣΠΩ, βάζοντας έτσι τέλος στο πρόβλημά σας.