3 στους 4 ανθρώπους ενδέχεται να προσβληθούν έστω και μια φορά στη ζωή τους από τον Ιό Ανθρωπίνων Θηλωμάτων (HPV). Μιλάμε για έναν ιό με 100 τουλάχιστον παραλλαγές που προσβάλλει κυρίως τα γεννητικά όργανα αλλά και άλλα όργανα, όπως π.χ. τη στοματική κοιλότητα και τον φάρυγγα. Το 90% αυτών των λοιμώξεων HPV, στις περιπτώσεις δηλαδή HPV χαμηλού κινδύνου, συνήθως αντιμετωπίζεται από το ανοσολογικό σύστημα του ίδιου μας του οργανισμού χωρίς περαιτέρω συμπτώματα. Διαφορετικά, ο Ιός Ανθρωπίνων Θηλωμάτων προκαλεί ακόμη και μετά από εβδομάδες ή και μήνες από την επαφή κονδυλώματα (μυρμηγκιές) στα χέρια συνήθως ή στα πόδια, και πρώιμες κυτταρικές αλλοιώσεις με ενδεχόμενο καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Είναι σημαντικό να πούμε εδώ ότι ο καρκίνος τραχήλου της μήτρας θεωρείται η τέταρτη αιτία θανάτου στις γυναίκες, παρόλο που διαθέτουμε 2 σημαντικά εργαλεία στα χέρια μας για να τον αποφύγουμε: τον προληπτικό έλεγχο με τεστ Παπανικολάου που δυστυχώς ενώ πρέπει να γίνεται μία φορά τον χρόνο, μεγάλο μέρος του γυναικείου πληθυσμού αμελεί να τον κάνει(!) και το εμβόλιο για το HPV που επιβάλλεται να το κάνουν οι έφηβοι πριν ξεκινήσουν να είναι σεξουαλικά ενεργοί!
Τι πρέπει να ξέρω για το HPV;
- Πώς μεταδίδεται: Ο ιός HPV μεταδίδεται μέσω της σεξουαλικής επαφής (κολπικής, πρωκτικής ή με στοματικό σεξ) από τη στιγμή που ο ένας από τους δύο συντρόφους είναι φορέας, στο δέρμα και στους βλεννογόνους..
- Τι συμπτώματα έχει; Στα αρχικά στάδια της λοίμωξης μπορεί να μην υπάρχουν καθόλου συμπτώματα. Αυτός είναι και ο λόγος που πολλά άτομα ενώ είναι φορείς του ιού HPV δεν το γνωρίζουν.
- Προκαλεί ο ιός HPV καρκίνο; Κάποιες μορφές του ιού ενδέχεται να προκαλέσουν προκαρκινικές αλλοιώσεις στον τράχηλο της μήτρας, το αιδοίο, το πέος και τον πρωκτό. Πιο επιθετικοί από αυτούς θεωρούνται οι HPV-16 & HPV-18.
Προκαλεί ο ιός HPV καρκίνο τραχήλου και τι πρόβλεψη έχει;
Οι επιθετικοί τύποι του ιού που προαναφέραμε –οι HPV-16 & HPV-18- αυξάνουν σαφώς την πιθανότητα του καρκίνου προκαλώντας δυσπλασία τραχήλου. Αν είναι σοβαρή δυσπλασία και επιμείνει πάνω από 3 μέχρι 5 χρόνια τότε υπάρχει ενδεχόμενο να εξελιχθεί σε καρκίνο του τραχήλου.
- Ο πιο άμεσος τρόπος είναι να πάρει κανείς προφυλάξεις κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, χρησιμοποιώντας προφυλακτικό από την αρχή μέχρι το τέλος της σεξουαλικής συνεύρεσης για να μειώσει τον κίνδυνο της μόλυνσης.
- Να περιορίσει τον αριθμό των σεξουαλικών συντρόφων.
- Αυτά και σε συνδυασμό με την ύπαρξη εμβολίου για το HPV, που ανακαλύφθηκε εδώ και 15 τουλάχιστον χρόνια (από τον Ιούνιο του 2006) είναι σημαντικοί τρόποι αντιμετώπισης.
Στην Ελλάδα κυκλοφορούν δύο τύποι εμβολίων: τα διδύναμα για τους επιθετικούς τύπους του ιού HPV-16, HPV-18 και τα τετραδύναμα που πιάνουν και τα στελέχη HPV-6 & HPV-11 που ευθύνονται για το 90% των κονδυλωμάτων. Απευθύνονται σε κορίτσια 12-15 ετών και σε νεαρές ηλικίας 16-26.
Το εμβόλιο είναι πιο αποτελεσματικό σε γυναίκες που δεν έχουν μολυνθεί και γι’ αυτό συνίσταται να γίνεται πριν το ξεκίνημα της σεξουαλικής τους δραστηριότητας. Δείτε εδώ πώς μπορείτε να το κάνετε.
Μαζί με το εμβόλιο, από τη στιγμή που ξεκινούν οι σεξουαλικές επαφές, συνιστάται να γίνονται μία φορά τον χρόνο και προληπτικές εξετάσεις.
Προληπτικές εξετάσεις για HPV τραχήλου:
Το γνωστό σε όλους μας τεστ Πανικολάου ή (Pap test) ξεκινάει ταυτόχρονα με τη σεξουαλική ζωή της γυναίκας και επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, στον ετήσιο ιατρικό της έλεγχο μέχρι και μετά την κλιμακτήριο. Το Pap test που όλοι γνωρίζουμε είναι μια ανώδυνη ιατρική εξέταση που γίνεται όλες τις μέρες εκτός της εμμήνου ρύσεως, με άδεια κύστη και κολποδιαστολέα προκειμένου ο γυναικολόγος να συλλέξει με ψύκτρα ή σπάτουλα κύτταρα (επίχρισμα) του τραχήλου, τα οποία στη συνέχεια εξετάζει για τυχόν ύπαρξη μη φυσιολογικών κυττάρων στον τράχηλο.
Αν βγει αρνητικό, επαναλαμβάνεται μετά από ένα χρόνο και κάθε χρόνο προληπτικά, σε διαφορετική περίπτωση γίνεται κολποσκόπηση και βιοψία (από πιστοποιημένους πάντα γυναικολόγους) για ανίχνευση παθολογικών αλλοιώσεων τραχήλου, αλλά και στον κόλπο ή το αιδοίο ή HPV Test.
Τι είναι το τεστ HPV τραχήλου και πότε μπορεί να γίνει;
Το γνωστό σε όλους μας τεστ Πανικολάου ή (Pap test) ξεκινάει ταυτόχρονα με τη σεξουαλική ζωή της γυναίκας και επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, στον ετήσιο ιατρικό της έλεγχο μέχρι και μετά την κλιμακτήριο. Το Pap test που όλοι γνωρίζουμε είναι μια ανώδυνη ιατρική εξέταση που γίνεται όλες τις μέρες εκτός της εμμήνου ρύσεως, με άδεια κύστη και κολποδιαστολέα προκειμένου ο γυναικολόγος να συλλέξει με ψύκτρα ή σπάτουλα κύτταρα (επίχρισμα) του τραχήλου, τα οποία στη συνέχεια εξετάζει για τυχόν ύπαρξη μη φυσιολογικών κυττάρων στον τράχηλο.
Αν βγει αρνητικό, επαναλαμβάνεται μετά από ένα χρόνο και κάθε χρόνο προληπτικά, σε διαφορετική περίπτωση γίνεται κολποσκόπηση και βιοψία (από πιστοποιημένους πάντα γυναικολόγους) για ανίχνευση παθολογικών αλλοιώσεων τραχήλου, αλλά και στον κόλπο ή το αιδοίο ή HPV Test.
Θεραπεύεται ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας;
Καταρχάς, το ζητούμενο είναι να προληφθεί ο καρκίνος.
Πώς; Αφού αφαιρεθούν με χερουργική λαπαροσκοπικά επέμβαση τα παθολογικά, προκαρκινικά αλλοιωμένα κύτταρα, η ασθενής παρακολουθείται για να ελέγχεται η κατάσταση του ιού και να προλάβουμε τυχόν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Σε πιο προχωρημένο αλλά σε αρχικό πάντα στάδιο αφαιρείται όλος ο τράχηλος, διαφορετικά σε προχωρημένο στάδιο γίνεται ακτινοβολία με πολύ υψηλά ποσοστά επιβίωσης 71%-92% για 5 τουλάχιστον χρόνια από την ημέρα της διάγνωσης.
