Η ΑΛΦΑΒΗΤΑ ΤΗΣ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗΣ

ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗ: ΩΡΑ ΓΙΑ ΑΛΛΑΓΗ!

Το εγκυρότερο ιατρικό περιοδικό στον κόσμο, The Lancet επισημαίνει μια μεγάλη παράλειψη! «Η εμμηνόπαυση επηρεάζει το 50% του πληθυσμού. Ωστόσο, το γεγονός αυτό σε πολλές κοινωνίες δεν αντικατοπτρίζεται και στα συστήματα υγείας τους. Η μακροχρόνια παραμέληση της εμμηνόπαυσης και η σιωπή γύρω από αυτήν πρέπει να αλλάξει!»

Η εμμηνόπαυση, το τέλος των εμμηνορροϊκών κύκλων μιας γυναίκας (συνήθως στην ηλικία των 45-55 ετών ή και νωρίτερα) προκαλεί ορμονικό χάος. Συμπτώματα, όπως εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις, κολπική ξηρότητα, επώδυνη σεξουαλική επαφή, μειωμένη σεξουαλική επιθυμία, ξηρό, θαμπό  δέρμα, μείωση οστικής μάζας, τοπικό πάχος γύρω από τη μέση με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο, συχνές εναλλαγές διάθεσης, κατάθλιψη, άγχος, δυσκολίες συγκέντρωσης και μνήμης, διαταραχές ύπνου επηρεάζουν 3 στις 4 γυναίκες. Τουλάχιστον το ένα τέταρτο αυτών των γυναικών περνάει δύσκολη εμμηνόπαυση. Και παρότι τα συμπτώματα είναι συνήθως προσωρινά, ο σωματικός, συναισθηματικός και ψυχολογικός αντίκτυπος στην ποιότητα ζωής της γυναίκας, στις σχέσεις και στην εργασία της μπορεί να είναι τεράστιος.

Αριθμητική της εμμηνόπαυσης

Γιατί όμως τώρα αυτή η εστίαση στην εμμηνόπαυση; Απλούστατα γιατί η εμμηνόπαυση δεν είναι πάθηση αλλά μια εξελικτική διαδικασία, και σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ο πληθυσμός των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών αυξάνεται. Επιπλέον, οι γυναίκες ζουν περισσότερο. Σε παγκόσμιο επίπεδο, μια γυναίκα ηλικίας 60 ετών το 2019, θα μπορούσε να ζήσει κατά μέσο όρο άλλα 21 χρόνια.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι: αν σήμερα ο παγκόσμιος πληθυσμός των γυναικών σε εμμηνόπαυση ανέρχεται στα 850 εκ., και κάθε χρόνο προστίθενται άλλα 47 εκ., το 2030 αναμένονται να είναι 1.2 δισεκατομμύρια!

Bιολογία της εμμηνόπαυσης

Η μέση ηλικία της εμμηνόπαυσης, όπως έχουμε ξαναπεί, υπολογίζεται γύρω στα 51 έτη. Εκείνη την εποχή συνήθως η γυναίκα φτάνει στο τέλος της γονιμότητας.

• Υπολογίζεται ότι ζει σ’ αυτή τη δεύτερη ανεστραμμένη εφηβεία το 1/3 της ζωής της.
• Σήμα κατατεθέν της εμμηνόπαυσης είναι η ακανόνιστη εμμηνορρυσία. Διαστήματα άνω των 60 ημερών μεταξύ 2 περιόδων σηματοδοτούν την εμμηνόπαυση, η οποία απέχει 3 έτη το πολύ.
• Η πρωτοπαθής ωοθηκική ανεπάρκεια πριν από τα 40, που αφορά 1 στις 100 γυναίκες, κρύβει σοβαρούς κινδύνους καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού και οστεοπόρωσης.

Γεννητική της εμμηνόπαυσης

Ως γενετιστής, μαιευτήρας-γυναικολόγος εξηγώ πάντα στις ασθενείς μου γιατί οι αλλαγές της εμμηνόπαυσης είναι πιο βαθιές από αυτές της ανδρόπαυσης. Και τα δύο φύλα υφίστανται αλλαγές στο πέρασμα του χρόνου. Ωστόσο, λόγω του ειδικού ορμονικού φορτίου που έχουν οι γυναίκες (εξαιτίας του διπλού χρωμοσώματος Χ, το οποίο φιλοξενεί 1.098 γονίδια, περισσότερα δηλαδή από 1000 διαφορετικά γονίδια, τα οποία καθορίζουν το σώμα και τον εγκέφαλό μας κατά τη γέννηση), έχουν και σοβαρότερες συνέπειες στη μέση ηλικία.

Διαταραχές της εμμηνόπαυσης

Η εμμηνόπαυση, το τέλος της εμμήνου ρύσεως και η διακοπή της δραστηριότητας των ωοθηκών, σημαίνει και πτώση των γυναικείων ορμονών, όπως τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη, που επηρεάζουν τη ρύθμιση πολλών οργανικών διεργασιών. Στη συνέχεια θα δούμε πιο αναλυτικά αυτές τις διαταραχές όπως και την αντιμετώπισή τους…

Μην ξεχνάμε ότι η μετάβαση στην εμμηνόπαυση είναι μια σημαντική ευκαιρία να θωρακίσουμε την υγεία μας κάνοντας τους απαραίτητους ιατρικούς ελέγχους:

• Πυελική εξέταση – Τεστ Παπ
• Μέτρηση οστικής πυκνότητας
• Μαστογραφία
• Έλεγχος λιπιδαιμικού προφίλ
• Υπερηχογράφημα μήτρας – ωοθηκών

Εγκέφαλος

Ερώτηση κρίσεως:  Όταν χάνεις τα κλειδιά σου πού το αποδίδεις; Στην κούραση, το άγχος, την ηλικία ή στις ορμόνες; Και πάμε τώρα στο «Θολό νου», την άνοια και το Αλτσχάιμερ.

• Ναι, οι ορμόνες επηρεάζουν τον εγκέφαλο (αυξάνουν την αιματική ροή του, βελτιώνουν τη συνδεσιμότητά του, ενισχύουν τον μεταβολισμό του, συμβάλλουν στην κάθαρση των εναποθέσεων β-αμυλοειδούς-πρωτε»ινών που συντελούν στην εμφάνιση της νόσου Αλτσχάιμερ).
• ΑΛΛΑ, τα κενά μνήμης στη μεταβατική περίοδο ή στην αρχή της εμμηνόπαυσης είναι μια προσωρινή κατάσταση, ο γυναικείος εγκέφαλος έχει μεγάλη πλαστικότητα και ικανότητα επαναπρογραμματισμού. Και η άνοια δεν «έρχεται» τόσο νωρίς. Τι κάνουμε; Ηρεμία, σωματική άσκηση, και εξετάσεις για θυροειδή, διαβήτη, υπέρταση.
• Το Αλτσχάιμερ έχει να κάνει κυρίως με την έλλειψη άσκησης, το κάπνισμα, την υπέρταση, το διαβήτη και την κληρονομικότητα (γονίδιο APOE4)
• Σε όλα τα παραπάνω η ορμονική θεραπεία βοηθάει.

Ζήτημα ζωής η πρόληψη της καρδιάς

Μια άλλη αρνητική επίδραση είναι ο καρδιαγγειακός κίνδυνος: Η χοληστερόλη αυξάνεται και το λιπιδικό προφίλ επιδεινώνεται (στεφανιαία νόσος), η αρτηριακή πίεση ανεβαίνει σταδιακά και αρχίζει η εναπόθεση κοιλιακού λίπους. Τα οιστρογόνα προστατεύουν την καρδιά, μια γυναίκα στην αναπαραγωγική φάση, διατρέχει χαμηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου από τους άνδρες. Στην εμμηνόπαυση αυτή η προστασία χάνεται σταδιακά. Επίσης, στις γυναίκες η αύξηση του καρδιαγγειακού κινδύνου συνδέεται περισσότερο με την αύξηση του επιπολασμού των παραγόντων κινδύνου που εμφανίζονται συνήθως με την ηλικία, όπως ο διαβήτης, η παχυσαρκία, η υπέρταση. Οπότε, οι έλεγχοι αρτηριακής πίεσης, λιπιδίων, χοληστερόλης, τριγλυκερίδιων για πιθανή ένδειξη φαρμακευτικής αγωγής πρέπει να γίνονται τακτικά, και το επίμονο θωρακικό άλγος ή σφίξιμο στο στήθος δεν πρέπει να το αγνοείτε…

ΗRΤ: Είναι η Θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης κατάλληλη για μένα;

Μερικές φορές ακούμε την ερώτηση: «Χρειάζεται να ασχοληθώ με τις εξάψεις ή τις νυχτερινές εφιδρώσεις;» Η απάντηση είναι «Ναι. Οι εξάψεις και οι νυχτερινές εφιδρώσεις δεν επηρεάζουν απλώς την ποιότητα ζωής, βλάπτουν σοβαρά την υγεία. Οι δύο ορμόνες που παράγονται από την ωοθήκη, η προγεστερόνη και, κυρίως, η 17 βήτα οιστραδιόλη έχουν υποδοχείς σε όλο το σώμα. Ο ρόλος που παίζουν στην αναπαραγωγή είναι γνωστός. Επιπλέον όμως επηρεάζουν τον εγκέφαλο, τα αιμοφόρα αγγεία, τα οστά και το δέρμα. Όλα τα όργανα και τα συστήματα του σώματός μας».

1. Η ορμονική θεραπεία σύμφωνα με πρόσφατες οδηγίες της Εταιρείας Εμμηνόπαυσης Βόρειας Αμερικής (NAMS)

• Η ορμονική θεραπεία είναι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, όπως εξάψεις και κολπική ξηρότητα. Στην κολπική ξηρότητα ή τη δυσφορία κατά τη σεξουαλική επαφή συνιστώνται χαμηλές δόσεις κολπικών οιστρογόνων.
• Οι εξάψεις απαιτούν υψηλότερη δόση θεραπείας με οιστρογόνα που θα έχει επίδραση σε ολόκληρο το σώμα και προγεστερόνη για την πρόληψη του καρκίνου της μήτρας. Πέντε χρόνια ή λιγότερο είναι συνήθως η συνιστάμενη διάρκεια της θεραπείας.
• Οι γυναίκες που έχουν αφαιρέσει τη μήτρα τους μπορούν να πάρουν μόνο οιστρογόνα.
• Αντενδείξεις: Οικογενειακός καρκίνος του μαστού, προκαρκινική παθολογία μαστού, σοβαρά προβλήματα πήξης, όπως βαριά θρομβοφιλία. Και πιθανώς αυξημένος κίνδυνος καρκίνου του ενδομήτριου.

2. Θεραπεία με Βιοπανομοιότυπες Φυσικές Ορμόνες

• Από το 2015, η σύγχρονη γυναικολογία ρίχνοντας το βάρος της στη Βιολογία και τη Γενετική της Εμμηνόπαυσης έχει κάνει πλέον στροφή σε πιο ήπιες θεραπείες με Φυσικές ορμόνες, πανομοιότυπες δηλαδή με αυτές του σώματος, εξατομικευμένες για κάθε γυναίκα ξεχωριστά ώστε να έχουν βέλτιστο αποτέλεσμα.
• Οι θεραπείες αυτές χορηγούνται με απόλυτη ασφάλεια μετά από γονιδιακό έλεγχο, ιατρικό ιστορικό, εξετάσεις αίματος και έλεγχο οιστρογονικών μεταβολιτών στα ούρα της γυναίκας, διασφαλίζοντάς την έτσι από τυχόν κινδύνους (καρκίνο του μαστού, καρκίνο του τραχήλου της μήτρας κ.λπ.).
• Ποια είναι τα πλεονεκτήματα των Βιοπανομοιότυπων Φυσικών Ορμονών;

✓  Μεταβολίζονται από τον οργανισμό χωρίς καθόλου σχεδόν παρενέργειες

✓ Βοηθούν στην αντιγήρανση (διότι είναι αντιφλεγμονώδεις)

✓ Μπορούμε να παρακολουθούμε τα αποτελέσματά τους με αιματολογικές εξετάσεις

✓ Δρουν όπως ακριβώς τα φυσικά οιστρογόνα αναστρέφοντας και προλαβαίνοντας τυχόν βλάβες του οργανισμού.

✓ Λειτουργούν ακριβώς όπως οι φυσικές ορμόνες ανανεώνοντας και θωρακίζοντας το γυναικείο σώμα από το πέρασμα του χρόνου και τη φθορά.

Θηλυκότητα

Πουθενά ίσως αλλού δεν αποτυπώνεται τόσο έντονα η ομορφιά απ’ ότι στο δέρμα και στα μαλλιά, και ο χαρακτήρας στο βλέμμα… Στη διάρκεια της εμμηνόπαυσης όμως, το δέρμα χάνει τουλάχιστον το 30% της ελαστίνης και του κολλαγόνου, αφυδατώνεται, χαλαρώνει, ερεθίζεται, παρουσιάζει ερυθρότητα, ροδόχρου ακμή… Γίνεται ξηρό, θαμπό με έντονες ρυτίδες, πανάδες, σακούλες κάτω από τα μάτια, και μαζί  με την εξωτερική του στοιβάδα, μοιάζει να αλλοιώνεται και το περίγραμμα του προσώπου. Και όμως, η εμμηνόπαυση μπορεί να αποδειχθεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για μια νέα αρχή! Ήπια καλλυντικά που βοηθούν στην υγρασία του δέρματος, απολεπιστικά scrub που αφαιρούν τα νεκρά κύτταρα και φωτίζουν το δέρμα, σωστή διατροφή που υποστηρίζει τις Βιοπανομοιότυπες Φυσικές ορμόνες, αντιοξειδωτικά, μη επεμβατικές τεχνολογίες βασισμένες σε ραδιοσυχνότητες που επαναφέρουν το κολλαγόνο και την ελαστίνη, τονώνοντας τους ιστούς. Σήμερα η επιστήμη δίνει τα φώτα της σε μια ζωή που παρατείνεται όλο και περισσότερο.

Ιστορία

«Η πρώτη επίσημη πραγματεία για το φαινόμενο που ονομάζουμε εμμηνόπαυση εκδόθηκε το 1710. Η μετάφραση του λατινικού τίτλου είναι Τελευταία έμμηνος ρύση, αρχή της ασθένειας, φράση που αποδίδει επιγραμματικά την αντίληψη της εποχής… Από το κακό στο χειρότερο, δηλαδή», γράφει η Καναδή γυναικολόγος Τζένιφερ Γκάντερ, στο βιβλίο της Η βίβλος της εμμηνόπαυσης. 100 χρόνια μετά, το 1812, ο ιατρός Dr Gardanne εισήγαγε τη λέξη Εμμηνόπαυση (από τις ελληνικές λέξεις μήνας και παύσις).

Ορμόνες: Τι είναι οι ορμόνες;

Είναι χημικοί αγγελιοφόροι. Σαν κλειδάκια που κυκλοφορούν στο σώμα αναζητώντας κατάλληλες κλειδαριές (υποδοχείς) στα κύτταρα.

Πότε ξεκίνησαν οι ορμονοθεραπείες;

Τα πρώτα σκευάσματα οιστρόνης και οιστραδιόλης κυκλοφόρησαν τη δεκαετία του ’30, και το 1980 τα οιστρογόνα καθιερώθηκαν ως θαυματουργό φάρμακο. Το 2002, μια μελέτη της Πρωτοβουλίας για τη Γυναικεία Υγεία επικεντρώθηκε στα προβλήματα της ορμονοθεραπείας, (αυξημένος κίνδυνος καρδιακής προσβολής και καρκίνος του μαστού), αλλά οι ίδιοι οι συγγραφείς έγραψαν ένα άρθρο στο New England Journal of Medicine όπου κατήγγειλαν πως τα αποτελέσματά τους χρησιμοποιήθηκαν «ακατάλληλα» για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη θεραπεία σε γυναίκες μικρότερες από τη μέση ηλικία της μελέτης (63 ετών). Σήμερα, σύμφωνα με την BRITISH MENOPAUSE SOCIETY:  Η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης με ΗRΤ μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερη ποιότητα ζωής».

Κολπική αναζωογόνηση – Μέθοδος THERMIva®

THERMIva® Η επαναστατική, ανώδυνη, μη ορμονική, μη επεμβατική, ακαριαία μέθοδος ολικής κολπικής αναζωογόνησης που ήδη εφαρμόζεται με τεράστια επιτυχία σε 42 χώρες, επινοήθηκε στην Καλιφόρνια από τον Dr. Red Alinsod, (World leader Αισθητικής Γυναικολογίας).

Το 2017, ο καθηγητής Μαιευτικής-Γενετικής Πέτρος Νικολαΐδης εκπαιδεύτηκε από τον ίδιο τον  Dr. Alinsod και πιστοποιήθηκε στο Alinsod Institute στην πρωτοποριακή αυτή τεχνική που με τη χρήση θερμότητας και ραδιοσυχνοτήτων λύνει όχι 1 αλλά 10 προβλήματα του ουρογεννητικού συνδρόμου εμμηνόπαυσης:

• Θεραπεύει την ακράτεια ούρων (με την 1^η κιόλας από τις συνολικά 3 συνεδρίες)
• Επαναφέρει το χαμένο κολλαγόνο και την ελαστίνη.
• Συσφίγγει το δέρμα και όλο τον κόλπο, που ανακτά ξανά το σχήμα του.
• Αναπλάθει το εσωτερικό του κόλπου και τα εξωτερικά χείλη δημιουργώντας άρτιο αισθητικό αποτέλεσμα
• Αποκαθιστά την κολπική μικροβιακή χλωρίδα περιορίζοντας τις ουρολοιμώξεις και το αίσθημα καύσου.
• Επαναφέρει την υγρασία του κόλπου, εξαφανίζοντας τη ξηρότητα.
• Τονώνει και αιματώνει τους ιστούς
• Διεγείρει το σημείο G και επαναφέρει τη σεξουαλική επιθυμία
• Αναστρέφει τα σημάδια του χρόνου τουλάχιστον κατά 3 δεκαετίες!
• Ανανεώνει τη γυναίκα και της ξαναδίνει τη χαμένη της αυτοπεποίθηση.

Λίμπιντο

Η σεξουαλική επιθυμία μειώνεται, αλλά δεν πεθαίνει. Η απώλεια της επιθυμίας, ειδικά στις γυναίκες, είναι πολυπαραγοντική. Εάν η λίμπιντο πέσει και, επιπλέον, υπάρξει ξηρότητα κόλπου ακόμη και πόνος, είναι κατανοητό ότι πολλές γυναίκες θέτουν σε αναμονή τη σεξουαλική τους δραστηριότητα. Η ορμονική θεραπεία βοηθάει αποτελεσματικά και η καινοτόμος μέθοδος κολπικής αναζωογόνησης μέσω θερμότητας και ραδιοσυχνοτήτων THERMIva®, δρώντας στην περιοχή του σημείου G, λύνει αυτό το πρόβλημα οριστικά.

Μύθοι της εμμηνόπαυσης

✓ Η εμμηνόπαυση παχαίνει (Μύθος)

Στο Μεταβολικό σύνδρομο έχουμε αύξηση και ανακατανομή του λίπους, τείνει να μετακινηθεί από τους γλουτούς στη μέση και στην κοιλιακή χώρα. Η συσσώρευση αυτή είναι επικίνδυνη λόγω του αυξημένου καρδιαγγειακού κινδύνου που συνεπάγεται (88 εκατοστά είναι το μέγιστο όριο χωρίς κίνδυνο).

✓ Η εμμηνόπαυση είναι ένας επώδυνος καταιγισμός ενοχλήσεων (Μύθος)

Το 20% των γυναικών την περνούν αψήφιστα. Από το υπόλοιπο 80%, οι μισές έχουν ελαφρά συμπτώματα. 4 στους 10 γυναίκες πάσχουν από κλιμακτηριακό σύνδρομο. Εκδηλώνεται με εξάψεις, αρθραλγία, αϋπνία που συχνά συνοδεύεται από εξαιρετικά άβολη εφίδρωση, ζάλη, συναισθηματική αστάθεια, κατάθλιψη, υπερευαισθησία, απώλεια συγκέντρωσης…».

✓ Η εμμηνόπαυση προκαλεί άνοια (Μύθος)

Η άνοια είναι πολύ σπάνια στη μέση ηλικία, τα προβλήματα μνήμης της περιεμμηνόπαυσης συνήθως με την πάροδο του χρόνου βελτιώνονται.

Νευρικό σύστημα

• Εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις, κούραση, εναλλαγές διάθεσης
• Αιτία όλων των παραπάνω είναι ουσιαστικά οι εξάψεις, αφού η νυχτερινή εφίδρωση, διακόπτει συνήθως τον ύπνο.
• Και πότε έχουμε εξάψεις; Όταν ο εσωτερικός «θερμοστάτης» πληροφορεί τον εγκέφαλο ότι ζεσταίνεσαι, ενώ στην πραγματικότητα δεν ισχύει. Ξυπνάς ιδρωμένη, νιώθεις κουρασμένη κλπ. Ναι, εδώ η ορμονική θεραπεία αποδεικνύεται εξαιρετική χρήσιμη.

Ξηρότητα κόλπου

«Είναι αλήθεια ότι η σεξουαλική συχνότητα με τον σύντροφό μου δεν ήταν όπως όταν ήμασταν νεότεροι, αλλά το σεξ έχει γίνει τόσο επώδυνο…» Η Μ.Κ (58 ετών) αναφέρει κάτι αρκετά συχνό σε γυναίκες στην εμμηνόπαυση: κολπική ξηρότητα.

Όταν παύει η λειτουργία των ωοθηκών, τα επίπεδα των οιστρογόνων μειώνονται, ο κόλπος ατροφεί, προκαλείται ξηρότητα. Η οποία ευνοεί τις λοιμώξεις και την δυσπαρευνία (την επώδυνη σεξουαλική επαφή). Για χρόνια δεν είχα κάτι αποτελεσματικό να προτείνω σε αυτές τις ασθενείς, η συμβατική εκπαίδευση συνιστούσε τζελ για την ενυδάτωση της περιοχής, λιπαντικά, ασκήσεις πυελικής γυμναστικής, ακόμα και λέιζερ με αποτέλεσμα εγκαύματα και πόνο, μόνο η ορμονοθεραπεία τις ανακούφιζε κατά 50%. Απ’ το 2017, που μεταχειρίζομαι τη μέθοδο κολπικής ανάπλασης THERMIva®, βλέπω ένα δύσκολο πρόβλημα να λύνεται και πραγματικά ευτυχισμένες γυναίκες μετά τη θεραπεία.

Οστά, οστεοπενία, οστεοπόρωση

Συχνά με ρωτάνε: «Είμαι πολύ νέα για να ανησυχώ για την οστεοπόρωση;»

Μια γυναίκα 50 ετών έχει 40% πιθανότητες να υποστεί κατάγματα ισχίου, σπονδύλου και καρπού.

Αν ισχύει κάτι από τα παρακάτω μπορεί να διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο:

• Έχετε υποστεί προηγούμενο κάταγμα
• Έχετε χάσει 3 cm ύψος και δεν γυμνάζεστε
• Έχετε χαμηλό δείκτη μάζας σώματος
• Κάπνισμα, κατανάλωση περισσότερων από δύο αλκοολούχων ποτά την ημέρα
• Ιστορικό χρήσης κορτικοστεροειδών
• Οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης

Σύμφωνα με την Καναδική Εταιρεία Εμμηνόπαυσης: «Οι γυναίκες με συμπτώματα εμμηνόπαυσης που απαιτούν οιστρογόνα μπορούν να είναι σίγουρες ότι αυτή η θεραπεία είναι ασφαλής και όταν ξεκινήσει νωρίς μετά την εμμηνόπαυση θα επιβραδύνει την απώλεια οστικής μάζας».

Ρύθμιση

Έχοντας υπόψιν όλο το παζλ, κληρονομική προδιάθεση, ιατρικό ιστορικό, τήρηση μιας ισορροπημένης δίαιτας (η μεσογειακή ενδείκνυται), σωματική άσκηση, τακτικοί ιατρικοί έλεγχοι, αποφυγή όσο γίνεται του άγχους καλό είναι να ξέρετε ότι η ορμονοθεραπεία τόσο σε περιπτώσεις πρόωρης εμμηνόπαυσης όσο και την πρώτη δεκαετία της αποδεικνύεται σωτήρια ακόμα και προληπτικά. Στην περίπτωση δε που υπάρχουν σοβαρά συμπτώματα, επιβάλλεται. Μιλήστε με τον γιατρό σας, ενημερωθείτε τι είναι καταλληλότερο για σας και θα ανακουφιστείτε.

Συμπεράσματα

Η Carme Valls, ενδοκρινολόγος και συγγραφέας του Invisible Women for Science (Captain Swing), περιορίζει τις επιπτώσεις της διακοπής της εμμήνου ρύσεως σε εξάψεις και κολπική ξηρότητα. «Το να συσχετίζεις δεν είναι το ίδιο με το να προκαλείς. Τα άλλα προβλήματα υγείας προέρχονται από τη ζωή 50 χρόνων», υποστηρίζει. Μια μελέτη του περιοδικού Menopause υποστηρίζει ότι η αύξηση της κατάθλιψης, του άγχους, της ακράτειας ούρων και του δείκτη μάζας σώματος συνδέονται στενότερα με την ηλικία. Αγγειοκινητικά συμπτώματα, προβλήματα ύπνου, κολπική ξηρότητα, σεξουαλικός πόνος, μειωμένη σεξουαλική ορμή, μειωμένη οστική πυκνότητα ή αυξημένο σωματικό λίπος σχετίζονται με την εμμηνόπαυση. Η ορμονική θεραπεία είναι απαραίτητη. Το ίδιο και τα check up, η σωστή διατροφή και η άσκηση, η οικογένεια, ο έρωτας, οι φίλοι… Φροντίστε τον εαυτό σας για να χαρείτε περισσότερο αυτή τη παράξενη και ενδιαφέρουσα ζωή που μας δόθηκε…

Τρόπος ζωής

Ασφαλώς και έχει σημασία ο τρόπος ζωής. Η Διεθνής Εταιρεία Εμμηνόπαυσης (IMS) προτείνει:

1. Μια υγιής καρδιά συμβαδίζει με έναν υγιή εγκέφαλο.
2. Κάντε τακτικές εξετάσεις: Η παχυσαρκία, η υψηλή αρτηριακή πίεση και ο διαβήτης είναι επιβλαβείς.
3. Διαχειριστείτε το βάρος σας με έναν υγιή ΔΜΣ 18-25 και βάλτε στόχο να μειώσετε την αρτηριακή σας πίεση στα 120 mm Hg18.
4. Μειώστε τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε άμυλο, λιπαρά και ζάχαρη, τρώτε φρούτα και λαχανικά. Ακολουθείστε μεσογειακή δίαιτα.
5. Γυμναστείτε: μια καλή καρδιαγγειακή κατάσταση μειώνει τον κίνδυνο άνοιας.
6. Ο υγιεινός τρόπος ζωής περιλαμβάνει επαρκή ύπνο.
7. Περιορίστε το στρες.
8. Κόψτε το κάπνισμα και πίνετε με μέτρο.
9. Αποφύγετε το παθητικό κάπνισμα.

Μην πάψτε να μαθαίνετε, να διαβάζετε και να συμμετέχετε σε δραστηριότητες.

Ύπνος

Λένε ότι όταν δυσκολεύεται να κοιμηθεί κάποιος ίσως αυτό είναι ένδειξη κατάθλιψης. Κι όταν μένει άυπνος, η κατάθλιψη επιδεινώνεται. Στην περίπτωση της εμμηνόπαυσης, η αιτία της έλλειψης ή του διακεκομμένου ύπνου είναι οι εξάψεις. Ιδιαίτερα τα καλοκαιρινά βράδια οι νυχτερινές εφιδρώσεις των γυναικών, τις ξυπνούν αφήνοντας τες με ένα αίσθημα κούρασης την επόμενη μέρα. Ο ύπνος είναι απαραίτητος και ευτυχώς υπάρχουν τρόποι να επιτευχθεί, όσο για τις εξάψεις ένα δροσερό, ευχάριστο ει δυνατόν περιβάλλον, παγωμένο νερό (πλάι μας τη νίχτα), ελαφρύ, άνετο ντύσιμο και ορμονοθεραπεία βοηθούν.

Φυτοοιστρογόνα

• Περιέχουν τα φυτά μικρή δόση προγεστερόνης: Ναι. Τα φυτοοιστρογόνα. Ισοφλαβόνες που περιέχονται στη σόγια και τα όσπρια, λιγνάνες στα δημητριακά ολικής άλεσης, λαχανικά, φρούτα και όσπρια, κουμεστάνες στα φασόλια και τα μπιζέλια. Είναι χρήσιμα όταν προσλαμβάνονται μέσω της τροφής
• Ορμόνες σε τροφές: Γάλα. Η απορρόφηση των οιστρογόνων του γάλακτος είναι περιορισμένη από τον οργανισμό, και ενέχεται για πιθανή αύξηση καρκίνου του μαστού. Συνιστάται μόλις 1 φλιτζάνι ημερησίως.
• Το γιαούρτι και το τυρί δεν παρουσιάζουν τέτοια συσχέτιση.
• Τα ψάρια και τα θαλασσινά είναι αποκλειστικές πηγές ωφέλιμων ω-3
• Το κόκκινο κρέας δεν πρέπει να ξεπερνά τη 1 μερίδα τη βδομάδα
• Τα αυγά και τα πουλερικά και τα όσπρια τις 2
• Φρούτα και λαχανικά άφθονα.

Χρόνος

Πότε έρχεται η εμμηνόπαυση και γιατί καμιά φορά συμβαίνει νωρίτερα;

Η μέση ηλικία της εμμηνόπαυσης είναι τα 51 έτη. Σύμφωνα με την έρευνα του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης (δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Human Reproduction), που παρακολούθησε επί 20 χρόνια 107.275 γυναίκες, από τις οποίες οι 2.786 είχαν εμμηνόπαυση πριν την ηλικία των 45 ετών.

Η μελέτη βρήκε ότι:

Κληρονομικοί, περιβαλλοντικοί και άλλοι παράγοντες προκαλούν πρόωρη εμμηνόπαυση.

Η ποσότητα ασβεστίου και βιταμίνης D που παίρνει μια γυναίκα μειώνει τον κίνδυνο.

Το κάπνισμα και το υπερβολικά χαμηλό βάρος τον αυξάνει.

Ψυχολογία

«Ζούμε σαν να μη συμβαίνει», δήλωσε πρόσφατα η Μισέλ Ομπάμα μιλώντας για την Εμμηνόπαυση και τις συνέπειές της. Κι αν χάναμε τον φόβο της;

Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι, η κατάθλιψη οφείλεται σε χίλιους δυο λόγους, προδιάθεση, οικονομικά ή άλλα προβλήματα, κοινωνική απομόνωση, στρες. Το ορμονικός χάος της εμμηνόπαυσης έρχεται απλώς να την επιδεινώσει. Η οιστραδιόλη της Ορμονικής Θεραπείας θεραπεύει αποτελεσματικά την ήπια κατάθλιψη, το ίδιο και η ψυχοθεραπεία, τα ελαφρά ίσως αντικαταθλιπτικά. Μιλήστε με τον γιατρό σας άμεσα για ότι σας απασχολεί.

Ωφέλη

Ως καθηγητής μαιευτικής-γενετικής, μαιευτήρας γυναικολόγος και πιστοποιημένος γιατρός για το THERMIva® κι έχοντας δουλέψει και συναναστραφεί μια ζωή για τις (και με) γυναίκες, έχοντας τες παρακολουθήσει σε διάφορα στάδια της ζωής τους, από την εφηβεία ως την εμμηνόπαυση, ξέρω ότι ο φόβος στην τελευταία δεν είναι τόσο οι εξάψεις, αλλά οι αλλαγές στον εγκέφαλο, η άνοια, οι αλλαγές στις συναισθηματικές σχέσεις και στην  προσωπική ζωή. Για αυτό πιστεύω σε ένα πρόγραμμα εξατομικευμένο κάθε φορά πρόγραμμα ορμονικής θεραπείας, σωματικής άσκησης και διατροφής σε συνδυασμό με τις φροντίδες που παρέχει η επιστήμη σήμερα, ώστε να ακούσω μια γυναίκα με δύσκολη εμμηνόπαυση να πει: «Ξαναβρήκα τον εαυτό μου!»

Πηγές:

1. The Lancet, Attitudes towards menopause: time for change, June 2022 (https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(22)01099-6/fulltext)
2. Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/menopause
3. Εταιρεία Εμμηνόπαυσης Βόρειας Αμερικής (NAMS) https://www.menopause.org/for-women/menopauseflashes/menopause-symptoms-and-treatments/the-experts-do-agree-about-hormone-therapy
4. Τζένιφερ Γκάντερ, Η βίβλος της εμμηνόπαυσης, εκδ. Μεταίχμιο
5. menoPAUSE, blog του Rochester University https://www.urmc.rochester.edu/ob-gyn/ur-medicine-menopause-and-womens-health/menopause-blog.aspx
6. Αμερικανικός σύλλογος μαιευτήρων γυναικολόγων (ACOG) https://www.acog.org/womens-health/faqs/the-menopause-years
7. Healthliner https://www.healthline.com/nutrition/11-natural-menopause-tips
8. Διεθνής Εταιρεία Εμμηνόπαυσης (IMS)
9. Mayo Clinic Mayo Clinic https://www.mayoclinic.org/search/search-results?q=menopause
10. The Canadian Menopause Society (Ολόκληρο το ενημερωτικό έντυπο στα αγγλικά, μπορείτε να το κατεβάσετε) https://www.imsociety.org/wp-content/uploads/2022/10/IMS-English-Factsheet-8-FAQ.pdf